Όχι, δεν ήταν ένας τυχερός άνθρωπος

Ο επικήδειος τού Γιώργου Φραντζεσκάκη για την Ιωάννα Γκαραγκούνη στην Καθημερινή, έχει τίτλο “Ένας τυχερός άνθρωπος”, γιατί όπως λέει, “οι τυχεροί άνθρωποι ζουν μετά το θάνατό τους, μέσα από τις ιδέες που αφήνουν πίσω τους”.

Με όλο τον σεβασμό, επιτρέψτε μας να διαφωνήσουμε. Η Ιωάννα Γκαραγκούνη δεν ήταν ένας τυχερός άνθρωπος. Ωστόσο θα μπορούσε να είναι.

Η Ιωάννα Γκαραγκουνη, που πέθανε το 2017 στα 88 της έτη, συμμετείχε στο φιλοζωικό κίνημα της εποχής που κατάφερε να καταργήσει τον μπόγια, τότε που η φιλοζωία στην Ελλάδα μόλις είχε αρχίσει να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Και ό,τι επακολουθησε μετα από αυτό, αποτέλεσε την πιο μαύρη περίοδο στην φιλοζωία της χώρας.

Ο Γιώργος Φρατζεσκάκης αναφέρει πως η Ιωάννα Γκαραγκούνη “μπλοκάρισε πολλές φορές παράνομες, εμπορικές, μαζικές αποστολές ζώων προς τη Βόρεια Ευρώπη, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνει τα πυρά όσων υποστηρίζουν πως τα αδέσποτα της Ελλάδας μπορούν να “υιοθετηθούν” με τιμή πώλησης σε άλλες χώρες, με γεμάτα καταφύγια ζώων.”

Και όντως αυτό έκανε.

Η Ιωάννα Γκαραγκουνη δεν μπλοκαρισε μόνο πολλές υιοθεσίες, αλλά είναι η γυναίκα που έπεισε μια ολόκληρη χώρα, από τον απλό πολίτη μέχρι δημοσιογράφους, πολιτικούς, αρμόδιες αρχές και κτηνιατρικές υπηρεσίες ότι η υιοθεσία είναι εμπόριο, ότι τα αδέσποτα πωλούνται και ότι οι εθελοντές είναι λαθρέμποροι. Και μάλιστα έκανε τόσο “καλή” δουλειά, που εφημερίδες σαν την Καθημερινή, κανάλια της τηλεόρασης, ακόμα και πολιτικοί στην Ελλάδα, αναπαράγουν δημόσια μια θεωρία συνομωσίας, και συκοφαντούν, ίσως χωρίς να το καταλαβαίνουν, άπειρους Έλληνες και ξένους εθελοντές, χωρίς κυρώσεις.

Η γυναίκα αυτή ίσως πίστευε τους μύθους της, ίσως συνδύασε το ενδιαφέρον της για τα ζωα με έναν κακώς εννοουμενο εθνικισμό, που έβαλε σύνορα στην φιλοζωια, και χώρισε τους φιλόζωους σε Έλληνες και ξένους, και έπλασε μια ψεύτικη ιστορία που την έκανε σκοπό της ζωής της. Δεν έχει πια σημασία.

Ο επικήδειος του Γιώργου Φραντζεσκάκη συνεχίζει, ονομάζοντας την Ιωάννα Γκαραγκούνη “Πρόεδρο της πρώτης μεγάλης Συνομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας“. Όμως η συνομοσπονδία αυτή δεν ήταν ποτέ συνομοσπονδία, και ας την ονόμασαν έτσι. Ιδρύθηκε από δύο μόνο σωματεία- το ένα από τα δύο της Ιωάννας Γκαραγκούνη. Και με τον τίτλο τής προέδρου της Συνομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας, η Ιωάννα Γκαραγκουνη ήταν πανταχού παρούσα, δηλητηριάζοντας τον κρατικό μηχανισμό με ένα ψέμα που εφηύρε η ίδια, παραπλανώντας τους πάντες πως αντιπροσώπευε την πλειονότητα τού φιλοζωικού κόσμου, ενώ στην πραγματικότητα, αντιπροσώπευε μόνο τον εαυτό της και τους μύθους της.

Όσο οι εθελοντές έτρεχαν στους δρόμους, τάιζαν, διέσωζαν, ξενυχτούσαν σε κτηνιατρεία, πάσχιζαν για υιοθεσίες, και προσπαθούσαν να μάθουν και να ακολουθήσουν τους κανόνες του παγκόσμιου φιλοζωικού κινήματος, η Ιωάννα Γκαραγκουνη έτρεχε προς τα υπουργεία με διπλάσια ταχύτητα, και με τον τίτλο της προέδρου της ΣΥΖΩΣΩΕΛ. Μέχρι να καταλάβει ο υπόλοιπος φιλοζωικος κόσμος ότι μια παράλογη θεωρία συνομωσιας, που έκρυβε στην ρητορική της από ξενοφοβία μέχρι ακραίο ρατσισμό, άπλωνε ρίζες στον κρατικό μηχανισμό, ήταν ήδη αργά, και η Ιωάννα Γκαραγκούνη είχε προηγηθεί κατά πολυ.

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα παγκοσμίως – διαψεύστε μας αν κάνουμε λάθος- που κατασκεύασε και επικύρωσε μια δική της θεωρία συνομωσιας, καθαρά ελληνική, όσον αφορά την φιλοζωία. Μια θεωρία συνομωσίας που μετονόμασε την υιοθεσία “εμπόριο”, τον εθελοντή “λαθρέμπορο” , και την μετακίνηση υιοθετημενων ζώων στο εξωτερικό “μαζική εξαγωγή αδέσποτων για πειράματα”, αναγκάζοντας τους εθελοντές τής χωρας να πασχίζουν εδώ και χρονια να νομιμοποιησουν την υιοθεσία, όταν η παγκόσμια φιλοζωική κοινότητα πασχίζει να ποινικοποιήσει το πραγματικό εμπόριο.

Όλα αυτά τα οφείλουμε στην Ιωάννα Γκαραγκούνη.

Όχι, δεν ήταν ο Ιωάννα Γκαραγκουνη ένας τυχερός άνθρωπος. Θα μπορούσε να έχει μείνει στην ιστορία ως ένας από τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν για να καταργήσουν τον μπογιά. Θα μπορούσε το όνομα της συνοδεύει αυτό και μόνο το επίτευγμα, και αυτό θα ήταν αρκετό. Αντί αυτού, το όνομά της συνδέθηκε με την πιο μαύρη, την πιο βρώμικη και την πιο εξευτελιστικη περίοδο της φιλοζωίας στην Ελλάδα, και αυτό είναι ατυχία.

“Πολλές φορές συγκέντρωνε τα πυρά όσων υποστηρίζουν πως τα αδέσποτα της Ελλάδας μπορούν να “υιοθετηθούν” με τιμή πώλησης” αναφέρει ο Γιώργος Φρατζεσκακης. Η πρόταση είναι λάθος. Δεν συγκέντρωνε απλά τα πυρά. “Η Ιωάννα Γκαραγκουνη μισήθηκε όσο κανένας άλλος στον φιλοζωικό κόσμο, από τους εθελοντές που διασώζουν και βρίσκουν σπίτια στα αδέσποτα της χώρας. Εθελοντές τους οποίους η γυναίκα αυτή έκανε σκοπό της ζωής της να συκοφαντεί, να καταδιώκει, να καταγγέλλει, και να δυσκολεύει.” – αυτή είναι η σωστή διατύπωση. Το όνομα της έγινε σλόγκαν μεταξύ φιλόζωων, και οι μύθοι που έπλασε έγιναν memes, και όλα αυτά, τώρα που έχει πεθάνει, δεν μοιάζουν πια τόσο αστεία.

Όπου και αν βρίσκεται το πνεύμα της πλέον, εάν βρίσκεται κάπου, εμείς ελπίζουμε να έχει βρει επιτέλους ηρεμία. Σεβόμαστε απόλυτα την μνήμη της και θα θέλαμε να αποκαταστησουμε την φήμη της. Θεωρούμε πως της αξίζει να την θυμόμαστε ως την γυναίκα που βοήθησε, μαζί με άλλους, να καταργηθεί ο μπόγιας, και τίποτε άλλο, γιατί οτιδήποτε άλλο είναι άκρως προσβλητικό.

Είμαστε στον 21ο αιώνα, είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είμαστε νέοι, έχουμε πρόσβαση σε κάθε πληροφορία, σε κάθε αλήθεια, και έχουμε τρόπο τις αλήθειες μας να τις αποδεικνύουμε. Θέλουμε και μπορούμε να αποτινάξουμε από πάνω μας τον μεσαίωνα και να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο στην φιλοζωία.

Με εκτίμηση

Οι εθελοντές των φιλοζωικών σωματείων.